Hayvanların büyüleyici gerçekleri kocaelikent
Bu ikonik hayvanlar, kedigillerin en büyük ikinci üyesidir. Neredeyse tüm vahşi aslanlar Sahra Altı Afrika’da yaşar; tek istisna, Hindistan’daki bir Ulusal Parkta bulunur. Bulundukları ortama rahatça uyum sağlayabilen bu canlılar çok kuru alanlarda yaşayabilir. Avlanmanın çoğunu dişi aslanlar yaparken erkek aslanlar da bölgesini korur. Erkek aslanların yaşlandıkça yeleleri büyür ve bu etkileyici yeleler dövüş sırasında onları korur. Bir aslanın kükremesi 8 km öteden duyulabilir.
Dünyanın en büyük ikinci otçul kara memelisi olan beyaz gergedan, Afrika’nın çimenli ovalarında yaşar. Hem siyah gergedanlar hem de beyaz gergedanlar aslında gri renklidir ve renklerinden değil, dudak şekillerinden ayırt edilir. Yetişkin erkekler 3,6 ton ağırlığındadır. Erkeklere kıyasla daha küçük olan dişiler 1,7 ton ağırlığa ulaşabilir. Bu gergedanlar, boynuzları için kaçak olarak avlanmaktadır ve kaçak avlanmadaki artış nedeniyle son yıllarda önemli bir kısmı telef olmuştur.
Kuzey Kutbu’nun donmuş meralarında yaşayan misk öküzleri, buzlu zemini kazmak için güçlü tırnaklı ayaklarını kullanarak ot, söğüt, liken ve yosunlarla beslenen otçul bir memelidir. Misk öküzleri, diğer hayvanlar arasında en uzun kürke sahiptir ve bu yünlü kürkleri sayesinde en şiddetli soğuklarda bile hayatta kalabilirler. Çoğunlukla Alaska, Norveç ve Sibirya’daki doğa koruma alanlarında sürüler halinde yaşarlar.
Kara hayvanları arasında en uzun boylusu olan zürafalar otoburdur. Yabanda 25 yıla kadar yaşayabilirler ve şu anda IUCN’nin Kırmızı Listesi’nde duyarlı kategorisi altına alınmışlardır. 53 cm uzunluğundaki dilleriyle en yüksekteki dallardan bile kolaylıkla yaprak koparabilirler.
Kanguru ailesinin üyesi olan bu otçul keseli memeliler daha küçük olmalarını saymazsak kangurularla bire bir aynılar. Çalı, kaya, bataklık, orman ve çalı valabilerinin doğal yaşam alanları adlarından da anlaşılacağı gibi içinde yer aldıkları gruba göre değişiyor. Yumuşak ve çok tüylü kürkleri gri, kahverengi, kırmızı veya neredeyse simsiyah olabiliyor. Yaklaşık 30 farklı valabi türü var ve büyük ölçüde Avustralya’da bulunuyorlar.
Görünmez kuyruğuyla bu küçük, kemirgen benzeri memeli yüksek dağlarda yaşıyor ve çıplak kayalar arasında oldukça iyi kamufle oluyor. Otçul olan bu hayvanlar kış aylarında hayatta kalmak için inlerine depoladıkları otları yiyor ancak kış uykusuna yatmıyorlar. Amerika pikalarının yaklaşık uzunlukları 18 ila 20 santimetre.
Yakalı karıncayiyen veya küçük karıncayiyen olarak da bilinen uzun kuyruklu bu hayvanın dişleri yoktur ancak patilerinde bıçak benzeri pençeler bulunur. Karınca ve termitle beslenmek için uzun ve ince diliyle çok uzaklara saldırabilir.
Güney Amerika’ya özgü olan bu türün üyeleri dünyanın en büyük kemirgenleridir. Genellikle geniş su havzalarının yakınlarında yaşarlar ve mükemmel birer yüzücü olarak bilinirler.
Güney Amerika’nın yerlilerinden olan bir tatlı su balığı türü. Brycon Hilarii olarak da bilinen bu balık türü esas olarak meyve ve tohumlarla beslenir ve bazen su yüzeyinden dışarı doğru sıçrayarak alçakta asılı olan meyveleri koparır.
Genellikle Amazon Havzası ve çevresinde yaşayan ve püsküllü kapuçinler olarak da adlandırılan bu maymun türü Güney Amerika’ya özgüdür. Oldukça zeki oldukları ve yiyecek elde etmek için sopa ve kayaları alet olarak kullandıkları bilinmektedir.
Yüzleri siyah, karınları beyaz, boyunları altın sarısı ve yanakları turuncumsu kırmızı olan bu ikinci en kalabalık penguen türü Antarktika’nın alt kısmında yaşıyor. 100 metre ila 300 metre derinlere dalabiliyorlar.
Bu penguen türü çoğunlukla Antarktika ve Antarktika’nın alt bölgelerinde bulunan adalar ve buzdağlarının çevresinde yaşıyor. Ayrıca, taşları kırabilecek kadar yüksek çığlıkları nedeniyle taş kıran penguenler olarak da adlandırılıyorlar.
Bu yavrular en büyük ayı türlerinden birine ait. Çoğunlukla ikiz olarak doğarlar, kendi hayatlarını sürdürmek için ayrılmadan önce iki buçuk ila üç yıl anneleriyle yaşarlar.
Genellikle kar maymunları olarak bilinen Japon Şebeklerinin, -20 Santigrat dereceye kadar soğukta yaşayabilmelerini sağlayan kalın kürkleri var. Onları, Japonya’nın Nagano Prefektörlüğündeki Jigokudani Maymun Parkı’nın sıcak su kaynaklarında görebilirsiniz.
Uzun kuyruklu bu hayvanın dişleri yoktur ve patilerinde bıçak benzeri pençeler bulunur. Karınca ve termitle beslenmek için uzun ve ince diliyle çok uzaklara saldırabilir.
Güneybatı Çin’in dağlık bölgelerinde bulunan bu maymun türü çok yüksek ses çıkarabilir ve 18 farklı çağrıda bulunabilir. Gözle görülür bir ağız veya yüz hareketinde bulunmadan vantrilok benzeri iletişim kurma konusunda olağanüstü bir yeteneğe sahiptir.
Gece yaşamayı seven bu memelinin, kazmak için mükemmel kısa bacakları var. Dünyanın farklı yerlerinde bulunabiliyorlar ve kazma yetenekleriyle tanınıyorlar. Türleri; boyut, habitat ve renk bakımından farklılık gösteriyor ancak hepsinin güçlü çeneleri ve keskin pençeleri var.
Mirketler, Güney Afrika’nın kurak bölgelerinde yaşayan son derece sosyal hayvanlardır. Arka ayakları üzerinde dik durmalarıyla ünlüdürler. Bu özellikleri onların, diğer mirketler yiyecek ararken yaklaşan bir tehlikeyi görmelerine yardımcı olur. Yuvalarında, Afrika çölünün sert güneşinden korunmalarına yardımcı olan geniş tünel ve odalar vardır.
Dünyamızın okyanuslarında binden fazla denizyıldızı türü var ve bunları birbirinden ayırmak zor olabiliyor. Ancak kabukları ya da iç iskeletlerinden anlaşılabiliyor. Bilim insanları her yıldızın kabuğunu oluşturan kemikçik denilen kalsiyum karbonat plakaların renklerini, şekillerini ve desenlerini gözlemleyerek denizyıldızı türlerini birbirinden ayırabiliyor. Parçacıklı ya da bizim fotoğrafımızdaki gibi göbekli veya mavi dikenlerle kaplı olabiliyorlar. Burada, Belize’nin Karayip kıyısındaki yumuşak kumlarda uzanan bir ağsı denizyıldızı görüyoruz. Bu denizyıldızının evi, 999 kilometre uzunluğuyla Avustralya’nın Büyük Set Resifi’nden sonraki en uzun ikinci resif sistemi olan Mezoamerika Set Resifi Sistemi’nin bir parçası.
İmparator ve kral penguenlerden sonra tüm penguenler arasında üçüncü sırayı 1 metreye kadar büyüyebilen Gentoo penguenleri alır. Bu penguenler çeviktir, aerodinamik bir vücuda sahiptir ve saatte yaklaşık 35 kilometre hızla hareket etmelerini sağlayan güçlü yüzgeçleri vardır. Suya dalan kuşlar arasında en hızlı yüzücülerdir.
Dünyanın tüm okyanuslarında yaşayan kambur balinalar su altında şarkı söylemeleriyle tanınırlar. Adlarını sırtlarındaki yüzgecin önünde yer alan kamburdan alırlar. Bu balinaların sırtları koyu renkli, karınları açık renklidir ve boyun bölgelerinde derileri buruşuktur.
Dünyanın en hızlı kara memelisi 10-12 yıl kadar yaşayabilir. Diğer büyük kediler gibi kükreyemeseler de yalnızca 3 saniye içinde 0’dan saatte 97 kilometre hıza çıkabilirler. Yavru çitalar yaşamlarının ilk birkaç haftasında savunmasızdır. Anneleri avlanırken korunmak için yavrular uzun otların arasına saklanır ve örtenek adı verilen kabarık, altın rengi bir kürkle korunurlar. Yavrular büyüdükçe örtenek yerini çitanın tanıdık beneklerine bırakır.
Shetland Adaları’nda yaşayan bu midilliler ortalama 107 cm’lik boylarıyla en küçük at türüdür. Mevsimle değişen tüyleri yazları ipeksi ve kısa, kışları daha yoğundur.
Bu zeki hayvanlar ıslık çalarak, çığlık atarak, dillerini şaklatarak, kafa atarak, çenelerini çıtlatarak, baloncuk üfleyerek ve daha pek çok şekilde sohbet ederler. Ayrıca 6 metre yükseğe sıçrayabilirler, bu da birbirleriyle iletişim kurmanın başka bir yoludur.
Bizonlar, Kuzey Amerika’da (bufalo olarak da bilinirler) ve Avrupa’da yaşar. Tam yetişkin bir erkek 2 metre uzunluğunda, 900 kg ağırlığındadır ve saatte 65 kilometre hızla koşabilir.
Afrika fili hala yaşayan kara hayvanları arasında en büyüğüdür ve yine en büyük beyinli kara hayvanıdır. Erkek filler yedi ton ağırlığa ve omuz hizasında dört metreye kadar uzunluğa ulaşabilirler. Yaklaşık iki yılla gebelik süresi en uzun olan memeliler de fillerdir.
Nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya olan bu memeli dünyanın en büyük kedisidir. Rusya, Çin ve Kuzey Kore’ye özgü bu türün nüfusu habitatların yok olması ve kaçak avcılık nedeniyle her geçen gün azalıyor.
Anavatanı İskoçya olan bu inek Avustralya, Yeni Zelanda, Avrupa, Kanada ve ABD’de de yaşar. Sütünün yağ içeriği yüksek olsa da genellikle sütünden yararlanmak için beslenmez. Karda ilerlemesini sağlayan uzun boynuzları ile uzun tüyleri sayesinde soğuk havalarda yaşayabilirler.
Bu kelebeklerin milyonlarcası kış aylarında (Ocak-Mart arasında) Kanada ve ABD’den güneye, Meksika’ya göç ediyor. Köknar ağaçlarında kış uykusuna yattıklarında manzara adeta bir tabloya dönüşüyor.
Yavrular açık kahverengi veya siyah beneklerle doğar ve yavru büyüdükçe bu benekler yok olur. Yeni doğanlar bir ya da iki ay boyunca annelerinin yanında saklanırlar. 10-15 günlük olduklarında yürümeye başlarlar.
Kedi gibi gözleri ve beyaz tüyleriyle kar baykuşu aslen Kuzey Kutbu’nda yaşar ve karlı ortamda kolaylıkla gizlenebilir. Kuzey Amerika’da 30 bin, dünyada 200 bin kadar kalan kar baykuşunun nüfusu her geçen gün azalıyor. Av için girişilen rekabet arttığında kuşlar besin bulmak için güneye “akın ediyorlar”.
Manati olarak da bilinen bu büyük deniz memelileri 4 metre boya, 455 kilogram ağırlığa ulaşabilirler. Çoğunlukla otobur olan bu hayvanlar palet benzeri yüzgeçleriyle yüzüp beslenmek için su bitkileri ararlar. Deniz inekleri su yüzeyine yakın seviyelerde yüzerler.
Katil balina olarak da bilinen orka en büyük yunus türlerinden biridir. Orkayla beslenen başka bir canlı olmadığından orkalar okyanustaki besin zincirinin en tepesindedir. Buna karşın bilim insanları, köpekbalıkları gibi diğer yırtıcılar geldiğinde orkaların hızla ortamı terk ettiklerini keşfettiler. Orkalar siyah-beyazdır ve su altında haberleşmek için özel sesler çıkarırlar.
Bebek tilkiler baharda yuvalarından çıktıklarında henüz 3-5 haftalıktırlar. Zamanlarının çoğunu kardeşleriyle ve anne-babalarıyla oynayarak geçirirler. Sonbahar geldiğinde yetişkinliğe ulaşmış olurlar ve tek başlarına yaşayabilirler.
Tavşanların akrabası olan yaklaşık 30 yaban tavşanı türü vardır. Bu türün kulakları ve arka ayakları tavşanlardan daha büyüktür.
Oriks cinsinin üyeleri olan Afrika antilopları, Namib Çölü’ndeki yaşama kusursuz uyum sağlamışlardır ve su ve besin olmadan uzun süre yaşayabilirler. Hem dişi hem erkek Afrika antiloplarının ortalama 83 santimetrelik ölümcül boynuzları vardır.
Büyük kudunun uzun, sarmal boynuzları bu Afrika antilobunu diğer toynaklılardan ayıran özelliğidir. Altıncı yaşlarına girdiklerinde en büyük kudunun boynuzları iki buçuk kıvrıma ulaşır. Boynuzlar en büyük savunma aleti gibi görünse de sadece zaman zaman türün diğer erkekleriyle yapılan kavgalarda kullanılır.
Bu muhtemelen genç bir deniz aslanı. Erkekse yetişkinliğe erdiğinde ağırlığı 225 kilogramın üzerine çıkabilir. Adını aldığı Galápagos adalarının yerlisi olan bu yüzgeç ayaklı, Galápagos takımadasının kıyılarında ve büyük dalgalarında zaman geçirmeyi seviyor.
Vikunyalar kuzenleri lama, alpaka ve guanako ile birlikte Güney Amerika’nın dört devegilinden biridir. Adından da anlaşıldığı üzere develerle de akrabalıkları vardır. Vikunya yünü dünyanın en pahalı kumaşlarından biri ve kaşmirden çok daha pahalı. Yün bu kadar değerli olduğu için vikunyaların sayısını ve dolayısıyla da elde edilecek yün miktarını artırmak üzere koruma çalışmaları başlatıldı ancak bu da yasa dışı avcılığa ve kaçakçılığa neden oldu.
Tank gibi görünse ve 1,8 ton çekse de Hint gergedanının çevikliği sizi şaşırtabilir. Döner, atlar ve çok hızlı koşarlar. Kimisinin saatte 50 kilometreye kadar çıktığı görülmüştür.
Kaplanlar, kedigillerin en büyük üyesidir. Son 100 yılda sekiz kaplan türünün üçü yok oldu. Avcılık ve ormanlara verilen zararla birlikte yüz binlere varan kaplan nüfusundan geriye sadece 2.500 hayvan kaldı. En yaygın kaplan türü olan Bengal kaplanları Hindistan’da yaşarlar ve vahşi dünyadaki kaplanların yaklaşık yarısını oluştururlar.
Develerin çöl ortamına uyum sağlamak için geliştirdikleri birkaç özelliği vardır. Depoladıkları yağlardan oluşan hörgüçlerini su ve besin bulamadıklarında metabolize ederler. Gözlerini uçuşan kumlardan koruyan üçüncü, şeffaf bir göz kapakları daha vardır. Ayrıca kum fırtınaları sırasında burun deliklerini kapatabilirler.
Bilim insanları zebraların neden çizgili olduğunu henüz çözemediler. Ancak bazı görüşler var: Çizgiler, yırtıcıların ve böceklerin kafasını karıştırıp dikkatlerini dağıtmaya yarıyor olabilir; hayvanın vücut sıcaklığını kontrol etmeye yardımcı olabilir veya her zebranın çizgileri benzersiz olduğundan birbirlerini tanımalarını sağlıyor olabilir.
Kutup ayılarının derileri siyahtır ve kürkleri de beyaz gibi görünse de aslında şeffaf renklidir.