Veda Hutbesinin İnsan Hakları yönünden kısa tahlili (6’ncı bölüm) … “Kadınların haklarını yerine getirme hususunda Allah’tan korkunuz. Onların hak ve hürriyetlerine tecavüz etmekten sakınınız. Çünkü siz onları Allah ‘in bir emaneti olarak aldınız.” ayrıntılar hayaldefterim de…
Prof. Dr. Mehmet ŞENER
Veda Hutbesinin İnsan Hakları yönünden kısa tahlili (6’ncı bölüm)
“Nafaka Hakkı”
“Onların (kadınların) da sizin üzerinizde hakları vardır. Kadınların sizin üzerinizdeki hakları, meşru bir şekilde (örf ve âdete göre) her türlü yiyim ve giyimlerini temin etmenizdir.” Hz. Peygamber (S.A.V.) bu sözleriyle, ailenin geçimiyle ilgili olan “nafaka hakkı”nın, kadının kocası üzerindeki haklarının en önemlilerinden biri olduğunu ortaya koymuştur. Kadın hakları konusunda titiz davranılmasını isteyen bir hadiste: “Kadınların haklarını yerine getirme hususunda Allah’tan korkunuz. Onların hak ve hürriyetlerine tecavüz etmekten sakınınız. Çünkü siz onları Allah ‘in bir emaneti olarak aldınız.” Buyrulmaktadır.
“Kimse gücünden fazlasıyla mükellef tutulmaz”
Bu hadislerle ilgili ayetlere göre İslâm, kadınlara birtakım haklar tanımıştır ki, bunların başında nafaka hakkı gelir. “Annelerin yiyecek ve giyeceğini örfe uygun olarak sağlamak, çocuk kendisinin olan babaya aittir. Kimse gücünden fazlasıyla mükellef tutulmaz… ayeti ile benzeri ayetler (Bkz., Talak, 65/7) nafakanın kocaya ait olduğunu, bunun yerine getirilmemesi halinde kadının dava açabileceğini ortaya koymaktadır.
“Kadın evlenmeden önce Mehir isteme hakkına sahiptir”
Buna göre kadın ev için gerekli olan masraflara katılmak zorunda değildir; buna zorlanamaz. Kadının kocası üzerindeki önemli haklarından biri de “Mehir hakkıdır.” Kadın evlenmeden önce Mehir isteme hakkına sahiptir. “Kadınlara Mehirlerini seve seve veriniz; eğer ondan gönül hoşluğu ile size bir şey bağışlarlarsa onu afiyetle yiyin.” Ayeti de kadının Mehir hakkının zorunlu bir şey olduğunu ortaya koymaktadır.
“Veda Hutbesinde; kişi dokunulmazlığı, hayat hakkı, mülkiyet hakkı…”
Deneme mahiyetinde olan bu kısa tahlilde Veda Hutbesinde; kişi dokunulmazlığı, hayat hakkı, mülkiyet hakkı, mesken masumiyeti, sosyal güvenlik, eşitlik ve aile hukuku ve daha detaylandırabileceğimiz haklar üzerinde durulduğu ortaya çıkmıştır.
