Cehennem Kapısı – Türk Köyü Derweze – Türkmenistan … Karakum Çölü‘nün kabuğuna 350 nüfuslu küçük Türk köyü Derweze’nin dışında yaklaşık yedi kilometre (dört mil) dışarı ilk kazmayı vurdular. Doğal gaz arıyorlardı ve bunu hiç bulamadılar… ayrıntılar hayaldefterim de…
Cehennem Kapısı – Türk Köyü Derweze – Türkmenistan
1971’de Sovyet jeologları, Karakum Çölü’nün kabuğuna 350 nüfuslu küçük Türk köyü Derweze’nin dışında yaklaşık yedi kilometre (dört mil) dışarı ilk kazmayı vurdular. Doğal gaz arıyorlardı ve bunu hiç bulamadılar…
Sondaj kulesi, gazla dolu büyük bir doğal mağaraya çarptı, bu da derhal çöktü, teçhizatı ve muhtemelen bazı jeologları da aldı, ancak bu kayıtlar kapalı kaldı. Yaklaşık 70 metre (230 feet) genişliğinde ve 20 metre (65.5 feet) derinliğinde bir krater oluşmuş ve atmosfere metan püskürmeye başlamıştır.
Kratere Erken Reaksiyon
O dönemde bile, metanın iklim değişikliğindeki rolü ve bir sera gazı olarak gücü hakkında endişeler dünya bilincine çarpmadan önce, bir köyün yakınında büyük miktarlarda zehirli gazın yerden sızması kötü bir fikir gibi görünüyordu. Sovyet bilim adamları en iyi seçeneklerinin krateri ateşe vererek gazı yakmak olduğuna karar verdiler. Bu görevi, yakıtın hafta içinde tükeneceğini tahmin ederek deliğe bir el bombası atarak gerçekleştirdiler.
Bu kırk yıldan fazla bir süre önceydi ve krater hala yanıyor. Parlaması her gece Derweze’den görülebilir. Uygun bir şekilde, “Derweze” adı Türkmen dilinde “kapı” anlamına gelir, bu yüzden yerli halk yanan kratere “Cehennemin Kapısı” adını vermiştir.
Yavaş yanan bir ekolojik felaket olmasına rağmen, krater Türkmenistan’ın birkaç turistik mekanından biri haline geldi ve maceraperest ruhları Karakum’a çekerek, yaz sıcaklıklarının Derweze ateşinden yardım almadan 50ºC’ye (122ºF) vurabildi.
Kratere Karşı Son İşlemler
Derweze Kapısının Cehennem’in bir turizm sitesi olma potansiyeline rağmen, Türkmen Cumhurbaşkanı Kurbanguly Berdymukhamedov, 2010 yılındaki krater ziyaretinden sonra yerel yetkililere yangını söndürmenin bir yolunu bulma emrini verdi.
Cumhurbaşkanı yangının yakındaki diğer sondaj sahalarından gaz çekeceği korkusunu dile getirerek, ülke Avrupa, Rusya, Çin, Hindistan ve Pakistan’a doğal gaz ihraç ederken Türkmenistan’ın hayati enerji ihracatına zarar verdi.
Türkmenistan, 2010 yılında 1.6 trilyon metreküp doğal gaz üretti ve Petrol, Gaz ve Maden Kaynakları Bakanlığı, 2030 yılına kadar 8.1 trilyon metreküp’e ulaşma hedefi yayınladı. Göründüğü kadar etkileyici, Derweze’deki Cehennemin Kapıları bu sayılarda bir göçük.
Diğer Ebedi Alevler
Cehennemin Kapıları, son yıllarda yanmakta olan tek Ortadoğu doğalgaz rezervi değil. Komşu Irak’ta Baba Gurgur petrol sahası ve gaz alevi 2.500 yıldan fazla bir süredir yanıyor.
Doğal gaz birikintileri ve volkanik faaliyetler; özellikle fay hatları boyunca ve diğer doğal gazlar açısından zengin alanlarda, bu yüzey bozukluklarının yeryüzüne yakın olmasına neden olur. Avustralya’nın Yanan Dağı, yüzeyin altında sürekli buharlaşan bir kömür dikiş yangın tabakasına sahiptir.
Bir başka yanan dağ olan Azerbaycan’da, bir koyun çiftçisi yanlışlıkla 1950’lerde bu Hazar Denizi gaz yatağını yanlışlıkla yaktığından beri Yanar Dağ’ın yanmakta olduğu bildiriliyor.
Bu doğal olayların her biri, her yıl binlerce turist tarafından görülüyor, her biri bu cehennemin kapıları aracılığıyla Dünya ruhuna bakma şansı istiyor.
