And Dağları-Dünyanın en uzun ve yüksek sıradağlar zinciri … 7500 km’lik bir sıradağ kütlesine sahip olan söz konusu dağların, Pasifik Okyanusu sahili boyunca uzantısı ise 8900 km civarında olduğu söyleniyor. ayrıntılar kent defterinde…
And Dağları-Dünyanın en uzun ve yüksek sıradağlar zinciri
And Dağları, Dünyanın en uzun ve yüksek sıradağlar zincirini oluşturuyor. Toplam 7500 km’lik bir sıradağ kütlesine sahip olan söz konusu dağların, Pasifik Okyanusu sahili boyunca uzantısı ise 8900 km civarında olduğu söyleniyor.
And Dağları ülkeleri
Güney Amerika’nın bütün batı kıyısı boyunca uzanan bu dağlar; Venezuela’dan başlayıp Kolombiya, Ekvador, Peru, Bolivya üzerinden devam ederek Arjantin ve Şili’nin Patagonya topraklarında sona eriyor. Kısacası kuzey 10° paralelinden güney 55° paraleline kadar uzanıyor diyebiliriz.
And Dağları, kuzeyden güneye doğru; Venezuela Cordilleraları, Kolombiya Cordilleraları, Ekvador Andları, Peru Andları, Orta Andlar ve Patagonya Andları olmak üzere altı bölüme ayrılıyor.
Kıt’anın batısındaki kıyı şeridini güneyden kuzeye doğru ikiye ayıran bu sıradağ silsilesinde birçok yüksek yer mevcuttur. Aconcagua tepesi (6. 960 m) en yüksek yerdir ve Orta Andlar’da yer alır. Ekvador’dan Şili’deki Velgarasio’nun doğusundaki Uspallata Geçidi’ne kadar en alçak nokta 3. 048 metredir. Venezuela, Kolombiya, Ekvador ve Bolivya gibi Güney Amerika devletlerinin baş şehirleri And Dağlarının yüksek yerlerinde kurulmuştur.
And Dağlarının iklimi
Andlar, dünyanın en değişik meteorolojik türlerini teşkil eder. Deniz seviyesinden 914 metre yüksek olan bölgelerde sıcaklık ortalaması 28° ile 24° arasında değişir. 910-1830 m arasında sıcaklık 24° ile 18°, 1830-3050 m yükseklikte 18°-12°, 3050-3960 m arası ise çok soğuk olup karla kaplı olduğu bilinmektedir.
And Dağları bitki örtüsü
Andlarda yaşayan hayvan türleri ve bitkiler yüksekliğe göre değişiyor. Bitki örtüsü, iki farklı bölgeye ayrılıyor. Güneyde kalan bölge, servi ve yaprak dökmeyen ağaçlarla kaplı iken kuzeyde ise, Bolivya’ya kadar çölümsü bir bitki örtüsü görülüyor.
Bolivya’nın kuzeyinden itibaren tropik orman kuşağı başlıyor. Kolombiya’da ise 2500-3500 m arasında tarıma elverişli bir bölge de bulunuyor.
And Dağları yeraltı zenginlikleri
Andlar’da çıkan madenlerin, dünyada en ön sıralarında yer aldığı ve bölgedeki madencilik sanayinin gelişmesinde söz konusu dağların sebep olduğu söyleniyor. Şili ve Peru’da bakır madeni, Bolivya’da kalay madeni, Peru ve Bolivya’da gümüş madeni, Peru, Ekvador ve Kolombiya’da altın madeni, yine Kolombiya’da platin ve zümrüt madeni çıkarıldığı, Andlar’ın doğu kesiminde ise zengin petrol yataklarının mevcut olduğu biliniyor.
And Dağları nüfus yapısı
Andlar da nüfus, yoğunluk ve ırk bakımından çok değişiklik gösteriyor. Arjantin, Şili, Kolombiya ve Venezuela’nın yüksek kısımlarında hakim nüfusun mestizo denilen melezlerin olduğu; Peru, Ekvador ve Bolivya’da ise saf kan Kızılderilileri nüfusunun çoğunluğu teşkil ettiği söyleniyor. Arjantin ve Şili Andlar ında nüfusun oldukça seyrek olduğu fakat Orta ve Kuzey Andlar da ise nüfus yoğunluğu bulunuyor.
And Dağları hakkında diğer bilgiler
And Dağları’nın birçok yerinde faal ve sönmüş çokça volkanik tepe ve dağ vardır.
Güney ve Orta Peru, Güney Şili, Ekvador ve Kolombiya’da 70 civarında aktif volkan olduğu da bilgiler arasında yer alıyor. And Dağları’ndaki toprakların genç olması sebebiyle rüzgar ve yağmurla çok toprak kaybı olmaktadır. Bu yüzden Alp Dağları’nın çoğu yerinde kayalıklar mevcuttur. Kaynak: Andes
